Bí ẩn Đông Trường Sơn
Hôm nay 1.3, Đại học Quốc gia Hà Nội phối hợp với Đại học Thanh Hoa - một đại học hàng đầu Trung Quốc, tổ chức hội thảo quốc tế "Giáo dục Đại học Việt Nam - Trung Quốc: Cơ hội và thách thức của giáo dục đại học trong thế kỷ 21 - kỷ nguyên trí tuệ số". Hội thảo là diễn đàn để các nhà khoa học của hai đại học chia sẻ, thảo luận về cơ hội phát triển của giáo dục đại học trong thời đại bùng nổ sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI). Tại hội thảo, PGS Nguyễn Viết Nhung, Trưởng khoa Y, Trường đại học Y dược - Đại học Quốc gia Hà Nội, nguyên Giám đốc Bệnh viện Phổi T.Ư, cho biết từ nhiều năm trước, ở Việt Nam, nhà nước đã có chương trình quốc gia KC 4.0 nhằm đẩy mạnh nghiên cứu và ứng dụng AI trong y tế. Cũng theo PGS Nguyễn Viết Nhung, hiện Việt Nam đã có phần mềm học sâu hỗ trợ chẩn đoán lao phổi dựa trên ảnh X-quang ngực. Khi sử dụng phần mềm này, bác sĩ đưa ảnh đạt tiêu chuẩn kỹ thuật vào, sau đó phần mềm sẽ xử lý và đưa ra kết quả. Dự đoán của phần mềm với độ chính xác trên 95%. Việc ứng dụng AI đạt hiệu quả phát hiện sớm bệnh lao tăng gấp đôi so với trước khi ứng dụng AI. Công nghệ AI được gắn vào các máy X-quang và có phần mềm hỗ trợ đọc phim X-quang. AI sẽ hỗ trợ bác sĩ tìm những bệnh nhân nghi mắc lao dựa trên các tổn thương. Từ đó, bác sĩ sẽ cho chỉ định xét nghiệm tìm vi khuẩn lao chính xác hơn."Từ nhiều năm trước, tại Bệnh viện Phổi T.Ư, tôi là chủ nhiệm đề tài nghiên cứu ứng dụng AI trong chẩn đoán và dự báo dịch tễ bệnh lao phổi, dựa trên dữ liệu của Việt Nam. Chúng tôi sở hữu kho dữ liệu gồm 30.018 phim X.Q đạt tiêu chuẩn kỹ thuật dán nhãn lao phổi, hiện dữ liệu này được công khai dùng chung trong cả nước", PGS Nguyễn Viết Nhung cho biết. Theo PGS Nguyễn Viết Nhung, AI được coi là chìa khóa cho tương lai y tế, mang lại những đột phá trong chẩn đoán, điều trị, và phòng ngừa bệnh tật. Tuy nhiên, một trong những thách thức hiện nay là thiếu sự kết nối liên ngành, đặc biệt từ khâu đào tạo, giữa các ngành khoa học sức khỏe với các ngành công nghệ - kỹ thuật. "Bác sĩ thì không biết về AI, còn kỹ sư AI thì không biết về công việc thầy thuốc. Để phát triển ngành khoa học sức khỏe (trong đào tạo, nghiên cứu cũng như khám chữa bệnh), yêu cầu tất yếu là các thầy thuốc và các kỹ sư AI cần phải có "cùng một tiếng nói", nghĩa là hai bên phải hiểu được công việc của nhau, để giúp nhau tạo ra những công cụ công nghệ hỗ trợ đắc lực cho các bác sĩ. Vì thế, đào tạo liên ngành cho bác sĩ và kỹ sư AI là giải pháp hết sức quan trọng", PGS Nguyễn Viết Nhung nói. PGS Nguyễn Viết Nhung chia sẻ thêm: "Chúng ta vẫn nghe nói, AI phát triển thì bác sĩ mất việc. Chúng tôi không nghĩ như vậy, mà là bác sĩ sử dụng AI sẽ thay thế những bác sĩ không sử dụng AI". PGS Nguyễn Viết Nhung cũng bày tỏ mong muốn được hợp tác với Đại học Thanh Hoa trong nghiên cứu và đào tạo nhân lực AI y tế. Hình thức hợp tác có thể là đào tạo bác sĩ sử dụng AI thông qua các khóa học ngắn hạn, qua đó bác sĩ Việt Nam được học về phân tích dữ liệu, ứng dụng AI cơ bản; kỹ sư AI Việt Nam được học về kiến thức y khoa, thiết kế AI hiệu quả. Sự hợp tác giữa hai bên còn được thực hiện thông qua các chương trình trao đổi sinh viên, nghiên cứu sau đại học… Có những chương trình hợp tác để nghiên cứu sinh Đại học Thanh Hoa được thực hành tại bệnh viện Việt Nam, sinh viên Việt Nam được tiếp cận công nghệ AI tiên tiến tại Đại học Thanh Hoa.Theo PGS Nguyễn Viết Nhung, "mong ước thiết tha" của Trường đại học Y dược - Đại học Quốc gia Hà Nội là có một trung tâm mô phỏng y khoa đào tạo tiền lâm sàng. Hiện nay, việc đào tạo lâm sàng cho sinh viên y khoa hầu như chỉ thực hiện tại bệnh viện. Việc sinh viên trực tiếp học trên bệnh nhân ẩn chứa nhiều rủi ro và hiện cũng gặp khó khăn do thực hiện luật Khám chữa bệnh."Theo chuẩn mực đào tạo y khoa quốc tế thì đào tạo tiền lâm sàng là đào tạo trong các mô hình mô phỏng. Học qua mô phỏng thì sinh viên được phép sai lầm, được lặp đi lặp lại nhiều, có như thế các em mới nhanh giỏi lên được", PGS Nguyễn Viết Nhung chia sẻ.Cần làm gì để bảo vệ làn da tránh bụi mịn ở các thành phố lớn?
Từ Hồ Con Rùa, nhà văn hóa Thanh niên, Đường sách Nguyễn Văn Bình, Công viên 23.9, Dinh Độc Lập, Thư viện Khoa học Tổng hợp TP.HCM,… khắp nơi đều rộn ràng không khí vui tươi đón chào năm mới. Người trẻ cùng hội bạn thân, gia đình đã chọn áo dài với đủ màu sắc và kiểu dáng để làm nổi bật vẻ đẹp riêng, tạo nên một bức tranh đầy màu sắc.Cầm bó hoa lay ơn tươi thắm trên tay, chị Đỗ Thị Ny Na (33 tuổi), ngụ tại TP.Thủ Đức (TP.HCM), nhắc con gái cười thật tươi mỗi khi chụp hình ở khu vực Hồ Con Rùa. Chị háo hức cho biết: "Vợ chồng mình và bé Gia An đã chuẩn bị áo dài từ hơn một tháng trước. Mình còn mang theo chiếc xe Cup đời 78, đạo cụ, hoa… để buổi chụp ảnh thêm phần sinh động. Ngày thường, vợ chồng mình bận rộn với công việc, còn Gia An cũng tất bật chuyện học hành. Vì thế, hôm nay cả gia đình tranh thủ đến khu vực trung tâm TP.HCM cùng lưu lại những khoảnh khắc ý nghĩa nhân dịp đầu năm mới".Theo chị Na, tuyến đường Phạm Ngọc Thạch (TP.HCM) dường như đã biến thành một "studio (phòng chụp ảnh) ngoài trời" cho các buổi chụp hình của giới trẻ. "Mỗi góc nhỏ đều có thể trở thành phông nền tuyệt đẹp. Các "nàng thơ" còn chuẩn bị nhiều phụ kiện để buổi chụp hình thêm phần sinh động như quạt giấy, hoa tươi, câu đối đỏ và cả tấm hắt sáng mini giúp bắt trọn ánh sáng tự nhiên. Năm nay, áo dài thêm một lần nữa được lên ngôi. Nhìn những tà áo tung bay giữa phố, mình thấy không khí tết đến rõ ràng hơn bao giờ hết", chị Na nói.Ở khu vực Bưu điện TP.HCM, "nàng thơ" Nguyễn Thị Trà Giang (25 tuổi), ngụ tại Q.Gò Vấp, cười rạng rỡ khi chụp ảnh cùng mẹ. Năm nay, hai mẹ con Trà Giang mặc áo dài đôi màu tím. Cô gái cho biết màu tím là màu yêu thích của hai mẹ con, nên chọn mua áo dài tặng mẹ từ 2 tháng trước. "Gia đình mình mong một năm mới bình an", Giang nói.Cạnh bên ấy, khu vực Đường sách Nguyễn Văn Bình, cũng tấp nập bạn trẻ tạo dáng dưới ánh nắng đầu năm để lưu lại những khoảnh khắc đẹp nhất. Nhiều người còn dành thời gian ghé vào các quầy sách, mua vài cuốn tạo động lực cho năm mới. Hai anh em Đoàn Viết Khoa (19 tuổi) và Đoàn Nguyễn Xuân Nguyên (16 tuổi), ngụ tại Q.8, hào hứng chia sẻ nhân dịp đầu năm mới, cả gia đình gồm bà ngoại, ba mẹ đã cùng nhau đến trung tâm TP.HCM để du xuân. Khoa cho biết gia đình sẽ chụp ảnh tại những điểm check-in nổi tiếng như: Nhà văn hóa Thanh Niên, Dinh Độc Lập và khu vực xung quanh Hồ Con Rùa. "Bà ngoại của mình rất thích những dịp cả nhà quây quần như thế này, nên ngày đầu năm ai cũng tranh thủ dành thời gian đi cùng nhau. Nhìn bà vui, cả nhà mình ai cũng cảm thấy ấm áp hơn", Khoa chia sẻ thêm.Còn cô em Xuân Nguyên gửi lời chúc: "Mong mọi người năm mới thật vui vẻ, bình an, làm gì cũng được, miễn là hạnh phúc và gặp nhiều may mắn!"Dưới ánh nắng đầu xuân, các bạn trẻ cùng gia đình trong những bộ áo dài truyền thống tạo nên hình ảnh hài hòa, vừa có nét truyền thống vừa mang tính hiện đại. Cảnh tượng ấy không chỉ thể hiện tình cảm gia đình đầm ấm mà còn lan tỏa tinh thần phấn khởi, niềm hy vọng vào một năm mới đầy tốt đẹp.Nguyễn Hồng Anh, sinh viên Trường ĐH Công nghệ TP.HCM, chia sẻ: "Ngày đầu năm mới, không khí thật náo nhiệt và vui tươi. Tuy nhiên, khi du xuân ở những khu vực đông đúc, các bạn cũng nên lưu ý bảo quản đồ đạc cá nhân và di chuyển cẩn thận, để cùng nhau tận hưởng ngày đầu năm mới một cách thoải mái, trọn vẹn".
Cậu bé 15 tuổi mắc chứng xoắn tinh hoàn suýt bị hoại tử
"Thu nhập mỗi tháng của 2 vợ chồng là 13,5 triệu đồng. Chỉ đủ lo chi phí nhà trọ, tiền ăn, đi lại… Hầu như tháng nào cũng không có dư. Vậy nên 2 vợ chồng quyết định chuyện sinh con… cứ để từ từ", chị Nguyễn Thị Nguyệt Nhung (32 tuổi), làm việc ở 36 Hoa Cúc, Q.Phú Nhuận, TP.HCM cho biết.
Sáng 11.3, anh Bùi Quang Huy, Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc gia về thanh niên Việt Nam đã có buổi tiếp ông Kalganov Vyacheslav Gennadievich, Phó chủ tịch Ủy ban Đối ngoại TP.Saint Petersburg (Liên bang Nga).Tại buổi tiếp, anh Bùi Quang Huy cho biết, trong thời gian qua, mối quan hệ hữu nghị truyền thống và đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Liên bang Nga tiếp tục phát triển tốt đẹp. Chính quyền TP.Saint Petersburg đã nỗ lực trong việc tổ chức hoạt động, sự kiện góp phần vun đắp làm sâu sắc hơn nữa mối quan hệ giữa hai nước. Anh Bùi Quang Huy nhấn mạnh, Ủy ban Quốc gia về thanh niên Việt Nam, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh luôn coi trọng, đánh giá cao quan hệ hữu nghị, hợp tác với các đối tác Liên bang Nga. Trong năm 2025, T.Ư Đoàn, Ủy ban Quốc gia về thanh niên Việt Nam dự kiến nhiều hoạt động giao lưu thanh niên với các đối tác tại Nga, trong đó có Diễn đàn thanh niên Việt - Nga; dự kiến ký kết thỏa thuận hợp tác với Đội Cận vệ trẻ Đảng nước Nga thống nhất…Anh Bùi Quang Huy đề nghị hai bên tiếp tục tuyên truyền, giáo dục thanh thiếu nhi hai nước về tình hữu nghị truyền thống Việt - Nga; tạo điều kiện cho du học sinh Việt Nam đang học tập và sinh sống tại Nga; tăng cường việc phối hợp đào tạo giữa các trường đại học của hai nước."Chúng tôi mong muốn có loại hình đào tạo trao đổi sinh viên giữa hai bên. Không chỉ đào tạo đại học, sau đại học mà có các khóa bồi dưỡng ngắn hạn, để tăng cường hiểu biết giữa hai bên", anh Bùi Quang Huy đề nghị.Ông Kalganov Vyacheslav Gennadievich cho biết luôn cảm nhận được sự hỗ trợ nhiệt tình của Việt Nam trong quan hệ hợp tác giữa hai nước. Trong chuyến thăm lần này, ông sẽ tới Điện Biên theo lời mời của Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên để tham dự Lễ hội hoa ban 2025 và Lễ hội văn hóa, thể thao và du lịch các dân tộc lần thứ VIII. Ông Kalganov Vyacheslav Gennadievich cho biết đã ký thỏa thuận hợp tác với nhiều tỉnh, thành của Việt Nam, trong đó có tỉnh Điện Biên và trong năm nay dự kiến sẽ ký thỏa thuận hợp tác với Hà Nội.Ông Kalganov Vyacheslav Gennadievich cũng mời anh Bùi Quang Huy sang thăm TP.Saint Petersburg vào tháng 5 tới, nhằm thực hiện kế hoạch hợp tác giữa hai bên và tăng cường hợp tác mạnh mẽ hơn nữa. Bày tỏ ý kiến của mình, anh Bùi Quang Huy nói: "Chúng tôi luôn coi trọng đối tác Nga, coi Nga là những người bạn thực sự thân thiết của chúng tôi. Các nội dung hợp tác trong thời gian tới cũng xác định tiếp tục giáo dục cho thanh thiếu nhi về truyền thống lịch sử và tinh thần đoàn kết, hữu nghị giữa hai nước. Chúng tôi quan niệm rằng quan hệ hai nước đã rất tốt, thanh thiếu nhi phải duy trì tình cảm tốt đẹp thì trong tương lai mới nâng cao hơn nữa tình đoàn kết hữu nghị giữa hai bên".
Lợi ích không ngờ của vắc-xin phòng Cúm đối với người cao tuổi
Thay vì để nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng nằm không, các nhà nghiên cứu tại Đại học bang Ohio (OSU, Mỹ) đã phát triển một phương pháp mới, biến chất thải này thành một loại pin không bao giờ cần sạc lại.Phương pháp của nhóm nghiên cứu dựa trên việc sử dụng tinh thể phát quang - một vật liệu có khả năng hấp thụ bức xạ gamma và phát ra ánh sáng. Khi kết hợp với các tế bào năng lượng mặt trời, hệ thống này có thể thu nhận ánh sáng phát ra và chuyển đổi nó thành điện năng. Khác với các loại pin thông thường, pin từ chất thải hạt nhân sẽ tiếp tục sản xuất điện miễn là vật liệu phóng xạ còn hoạt động, có thể kéo dài trong nhiều thập kỷ.Hiện tại hệ thống này chỉ sản xuất được microwatt điện, nhưng ngay cả ở quy mô nhỏ, nó cũng có thể phục vụ cho các ứng dụng năng lượng thấp như cảm biến vi mô và thiết bị giám sát bức xạ. Trong các thử nghiệm, nhóm nghiên cứu đã sử dụng hai loại chất phóng xạ: Cesium-137 (một sản phẩm phân hạch phổ biến) có thể tạo ra 288 nanowatt điện và Cobalt-60 (được sử dụng trong điều trị bức xạ y tế) tạo ra 1,5 microwatt.Mặc dù sản lượng hiện tại còn thấp, các nhà nghiên cứu tin rằng việc mở rộng công nghệ, chẳng hạn như sử dụng tinh thể phát quang lớn hơn, có thể nâng cao công suất lên mức watt... Khi đó, pin hạt nhân sẽ trở nên khả thi cho các ứng dụng lớn hơn.Một loại pin có thể hoạt động trong nhiều thập kỷ mà không cần bảo trì sẽ mang lại nhiều lợi ích, đặc biệt ở những khu vực khó khăn trong việc thay đổi nguồn điện. Những pin này có thể hỗ trợ cho các sứ mệnh không gian xa hơn trong tương lai, nơi nguồn năng lượng lâu dài là rất quan trọng. Ngoài ra, chúng cũng có thể được sử dụng trong các thiết bị thăm dò dưới nước và trong những môi trường khắc nghiệt, nơi việc sạc lại pin là khó khăn.Khi năng lượng hạt nhân dự kiến sẽ tiếp tục mở rộng, việc tìm kiếm giải pháp tái sử dụng các sản phẩm phụ của nó trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Nếu công nghệ này được hoàn thiện, nó có thể cung cấp một phương pháp thực tiễn để tạo ra năng lượng sạch, bền vững, đồng thời giảm thiểu nhu cầu lưu trữ chất thải nguy hại.
